Het internet biedt je talloze voordelen. Mensen zijn tegenwoordig meer wereldwijs dan ooit en zoiets als shoppen is binnen een paar clicks gefixt. Toch is lang niet alles zo positief aan het ‘wereldwijde web’. Sterker nog, als je er niet heel veel kennis van hebt, kan het zelfs heel gevaarlijk zijn.
Een van die gevaren op het internet, kan je misschien herkennen onder de naam van ‘catfishing’. In deze blog zullen we in het specifiek op dit probleem ingaan. Daarbij geven we de betekenis, maar zullen we het ook verduidelijken aan de hand van een aantal voorbeelden. We zijn er voor jou en je veiligheid, dus vertellen je dit graag, voordat het misschien te laat is.
De betekenis van het begrip
In principe is het begrip begrijpen niet heel moeilijk. Het komt namelijk op het volgende neer:
Een catfish is iemand die zich online voordoet als iemand anders, vaak met de bedoeling om anderen te misleiden. De term ‘catfish’ is afgeleid van een documentaire uit 2010, waarin een man werd bedrogen door een vrouw die zich online voordeed als een ander persoon.
Dus, wat we daaruit kunnen concluderen, is dat iemand faket dat hij een bepaald persoon is. Dit kan hij doen door iemands identiteit te stelen en deze vals te gebruiken, maar kan tegenwoordig ook met een AI-gegereneerde identiteit, inclusief foto’s en dergelijken. Deze AI-tools maken foto’s en zelfs video’s op basis van bestaande foto’s op het internet. Wil jij niet dat jouw gezicht wordt misbruikt, plaats dan zo weinig mogelijk persoonlijke dingen op het internet en scherm altijd al jouw accounts af.
De herkomst
Goed, dan gaan we nu over naar de herkomst van het begrip. Zoals je waarschijnlijk zelf wel begrijpt, komt dat niet zomaar ergens vandaan. Het komt namelijk, zoals we zeiden, uit de documentaire ‘Catfish’ uit 2010, van welke je de trailer hieronder kan zien.
In elk geval wordt het uiteindelijk duidelijk waarom de documentaire werd genoemd zoals genoemd. Aan het einde vertelt de man van Angela, degene wie de ‘Catfish’ was, het volgende:
“They used to tank cod from Alaska all the way to China. They’d keep them in vats in the ship. By the time the codfish reached China, the flesh was mush and tasteless. So this guy came up with the idea that if you put these cods in these big vats, [and then] put some catfish in with them, then the catfish will keep the cod agile.
“And there are those people who are catfish in life, and they keep you on your toes. They keep you guessing, they keep you thinking, they keep you fresh. And I thank God for the catfish because we’d be droll, boring, and dull if we didn’t have somebody nipping at our fin.”
Bron: Catfish documentaire, 2010
Je kan, mocht je geïnteresseerd zijn, de serie vandaag de dag nog op Prime Video bekijken.
Voorbeelden van catfishing
De documentaire zoals deze hierboven is beschreven, is natuurlijk één groot voorbeeld van een catfish. Maar goed, om het wat dichterbij te brengen, geven we hier wat meer ‘niche’ voorbeelden, waarin je jezelf misschien herkent. Lees:
Online dating
Een veelvoorkomend voorbeeld van catfishing is in de wereld van online dating. Mensen kunnen valse profielen aanmaken om anderen te lokken, vaak met het doel om geld of persoonlijke informatie te verkrijgen.
Stel je voor, je zit op Tinder, ziet de liefde van je leven op je scherm staan, swipet naar rechts en wat blijkt? Het is een match! Dagenlang chatten later besluit je met elkaar af te spreken. Dit doe je op een publieke plek, cause you never know en gaat er heen. Je bent te vroeg, net als altijd, en drinkt rustig een kopje koffie, totdat je ineens op je schouder wordt getikt.
Heh?
De persoon stelt zich voor als degene met wie je hebt gechat, maar ziet er volkomen anders uit. Je maakt er, zo goed en kwaad als het gaat, een luchtige opmerking over, wat direct wordt weggewoven. Je wil eigenlijk graag weg, maar degene blijft maar aan je hangen en houd je letterlijk tegen. Help, dit is een klassiek voorbeeld van een catfish…
Zakelijke Context
In een zakelijke context kan catfishing worden gebruikt om vertrouwelijke informatie te verkrijgen of om concurrenten te schaden door zich voor te doen als een werknemer of zakenpartner.
Als jonge ondernemer kan je je ogen niet geloven als er een mailtje binnenkomt van een enorme order. Je bent ontzettend enthousiast, maar natuurlijk wel een beetje huiverig. Je besluit de besteller op te bellen om wat nader onderzoek te doen. Alles blijkt goed te zijn en, inderdaad, als je zijn naam googlet, komen er alleen maar fantastische recensies naar boven.
Weken later is de verzending ready voor delivery. Nu is het alleen nog wachten op de betaling… Helaas duurt het en duurt het maar. Je besluit contact op te nemen met de persoon in kwestie, maar als je hem aan de telefoon krijgt, blijkt hij helemaal niks van een bestelling te weten. Jij dringt hem erop aan dat hij er nog zo op aandrong om achteraf te betalen, maar er gaat echt geen belletje rinkelen. Hij biedt je aan om bewijs te sturen en even later kom je erachter dat je al die tijd in contact was met een… catfish.
Catfishing voorkomen
Bovenstaande voorbeelden zijn wellicht wat extreem, maar niets minder dan hoe het zeker wel vaker dan eens is voorgekomen. Dus, om jezelf te beschermen tegen catfishing, is het belangrijk om alert te zijn op verdachte online interacties en om nooit persoonlijke informatie te delen met vreemden. Het is ook raadzaam om te verifiëren of een persoon echt is voordat je ze ontmoet of financiële transacties uitvoert. Gelukkig zijn er online steeds meer hulpmiddelen die je daarbij helpen, maar als je het niet vertrouwd, zoek dan een andere manier om te bereiken wat je graag wil. Of dat nu op romantisch vlak is of juist over je werk gaat. You got this and we believe in you!